BIM Espresso zaprasza na wywiad. Chcemy dowiedzieć się, jak polskie biura projektowe traktują technologię i jakie korzyści niesie ona dla całego sektora budowlanego.
O BIM rozmawiamy z Markiem Rytlewskim, prezesem firmy Transprojekt Gdański oraz Piotrem Stacewiczem, BIM menadżerem w firmie Transprojekt Gdański.
Prowadzi Aleksander Szerner.
Czy polskie biura projektowe są gotowe na BIM?
Polskie biura projektowe coraz śmielej podchodzą do tematu BIM, chociaż tempo adaptacji tej technologii wciąż pozostaje zróżnicowane w porównaniu do rynków zachodnich. Ważne jest, abyśmy jako branża dostrzegli korzyści płynące ze stosowania BIM, nie tylko w kontekście efektywności, ale także konkurencyjności. Zarówno w Polsce jak i na arenie międzynarodowej.
Jak Pan ocenia obecny stan wdrożenia BIM w Polsce na tle innych krajów, szczególnie w kontekście tak ambitnych projektów jak Centralny Port Komunikacyjny?
BIM nie jest technologią nową. Metodyka upowszechniła się w latach 2000, wraz ze wzrostem mocy obliczeniowej komputerów PC i rozwojem oprogramowania. Od tego czasu zyskuje na popularności na całym świecie a Polska, pomimo pewnego opóźnienia formalnego, dysponuje wykwalifikowaną kadrą BIM. Problem w tym, że muszą karierę robić na Zachodzie, bo w Polsce dotychczas brakowało projektów realizowanych w BIM. W 2020 roku ówczesne Ministerstwo Rozwoju pracowało nad programem wdrożenia BIM w zamówieniach publicznych, z docelową datą planowaną na 2025 rok. Projekt CPK jest od początku metodycznie i konsekwentnie realizowaniu w BIM. To doskonała okazja do pokazania, jak zaawansowane technologie mogą wspierać realizację inwestycji o tak ogromnej skali. Jest to również okazja, kiedy możemy zdobyć cenne doświadczenie i wiedzę. Ale to nie jedyny przykład. Przywołam kolejne z Wybrzeża: Pomorska Kolej Metropolitalna – to nowa, duża inwestycja infrastrukturalna, z BIM-em wpisanym do specyfikacji zamówienia. No i oczywiście Zarząd Portu Gdynia, który z wielką konsekwencją wdraża BIM od kilku lat.
Jakie konkretne kroki podejmuje Transprojekt Gdański, aby zintegrować BIM z codziennymi procesami pracy?
W naszym biurze zainwestowaliśmy nie tylko w odpowiednie oprogramowanie i sprzęt, ale przede wszystkim w ludzi. Stworzyliśmy zespół specjalistów BIM, którzy nieustannie podnoszą swoje kwalifikacje poprzez uczestnictwo w szkoleniach i warsztatach. BIM Manager ma wysoką pozycję w strukturach firmy. Dzięki temu możemy w pełni wykorzystać potencjał tej technologii, optymalizując procesy projektowe i zwiększając jakość naszych usług.
Czy implementacja BIM wiąże się z wysokimi kosztami dla biura projektowego?
Początkowe inwestycje w BIM mogą wydawać się znaczne, jednak należy je traktować jako inwestycję w przyszłość. Korzyści płynące z efektywnego zarządzania projektami, zmniejszenia ilości błędów i optymalizacji czasu pracy szybko przekładają się na oszczędności, rekompensując początkowe wydatki.
Jakie konkretne korzyści przynosi stosowanie BIM w kontekście efektywności projektowania?
BIM znacząco wpływa na usprawnienie procesu projektowania poprzez centralizację danych, dzięki temu możliwe jest szybsze wykrywanie potencjalnych problemów, a to przekłada się na mniejszą liczbę błędów w realizacji projektu i skrócenie czasu niezbędnego do jego zakończenia.
Jak zmieniło się projektowanie infrastrukturalne z rozwojem BIM?
Projektowanie z wykorzystaniem BIM to przełom w naszej branży. Możliwość pracy na w pełni zintegrowanym, trójwymiarowym modelu pozwala nie tylko na bardziej precyzyjne planowanie, ale także na lepszą współpracę między wszystkimi uczestnikami procesu inwestycyjnego. To zupełnie nowa jakość w projektowaniu infrastrukturalnym.
W jaki sposób BIM wpływa na komunikację w zespole projektowym i dostęp do informacji?
BIM umożliwia błyskawiczny dostęp do aktualnych danych projektowych dla wszystkich członków zespołu, niezależnie od ich lokalizacji. Wykorzystanie CDE, czyli centralnego repozytorium danych, zmienia sposób komunikacji i współpracy, czyniąc ją bardziej efektywną i przejrzystą. Każdy ma dostęp do tej samej wersji projektu, co minimalizuje ryzyko nieporozumień i błędów. Jest to szczególnie ważne przy integracji wielobranżowej – powiem szczerze, że nie wyobrażam sobie teraz innego modelu pracy.
Jak integracja BIM z systemami GIS wpływa na postrzeganie i realizację projektów?
Połączenie BIM z GIS otwiera przed nami nowe możliwości w zakresie analizy i planowania przestrzennego. Dzięki temu możemy lepiej zrozumieć kontekst lokalizacji naszych projektów i uwzględnić w nich szersze aspekty środowiskowe czy społeczne. To szersze spojrzenie umożliwia wykonanie projektu, który uwzględnia nie tylko aspekt projektowy ale i przestrzenny.
W jaki sposób inwestorzy mogą skorzystać z projektów realizowanych z wykorzystaniem BIM?
To najważniejsze pytanie, jednak dopóty cena będzie najważniejszym kryterium wyboru projektu do realizacji, trudno będzie przekonać inwestora do BIM. Nie ukrywajmy, projekt w BIM jest droższy od “tradycyjnego”. A dlaczego warto zapłacić za projekt w BIM? Bo ten koszt szybko się zwraca.
Korzyści płynące z wykorzystania BIM dla inwestorów są wielowymiarowe, zwłaszcza patrząc na długi okres eksploatacji obiektu. Dzięki precyzyjnemu modelowaniu informacji o budowli, możliwa jest efektywniejsza realizacja projektu, a na późniejszym etapie zapewnia znaczące ułatwienia w zarządzaniu i utrzymaniu.
Model BIM, jako dynamiczny zbiór danych, zawiera szczegółowe informacje o wszystkich elementach. Szybki dostęp do szczegółowych informacji o specyfikacji technicznej, materiałach czy historii interwencji technicznych pozwala na efektywne zarządzanie obiektem, a także na optymalizację wydatków związanych z jego utrzymaniem i modernizacją. W długim okresie dostęp do kompleksowej i zaktualizowanej bazy danych umożliwia inwestorom i zarządcom znaczne obniżenie kosztów operacyjnych.
Czy uważa Pan, że Generalni Wykonawcy w Polsce są gotowi na pełną integrację i wykorzystanie BIM?
Przede wszystkim należy zauważyć, że zaawansowanie BIM wśród GW jest znacząco większe w obszarze budownictwa kubaturowego niż infrastrukturalnego. Po pierwsze, w tym drugim zakresie jest znacznie trudniejsze, po drugie wciąż zdecydowana większość zamawiających nie stawia jakichkolwiek wymagań i po trzecie niewielu GW już dostrzega przewagę dokumentacji w BIM i jest gotowa za nią zapłacić więcej. Widać jednak powolną ale zdecydowaną zmianę postaw. Wielu z nich coraz śmielej inwestuje w technologie BIM i edukację swoich zespołów. Z moich obserwacji wynika, że branża budowlana dostrzega już nie tylko wymogi techniczne i oczekiwania rynkowe związane z BIM, ale przede wszystkim realne korzyści płynące z jego implementacji.
Mimo to wciąż istnieje grupa wykonawców, którzy pozostają w fazie początkowej zainteresowania BIM-em lub nie dostrzegają jeszcze pełni korzyści z jego wdrożenia. Wydaje się, że kluczem do pełnej gotowości branży jest ciągła edukacja i wymiana doświadczeń między podmiotami, jak również wsparcie ze strony państwa w postaci jasnych wytycznych i norm dotyczących BIM.
Generalnie, sytuacja wygląda obiecująco, a przyszłość BIM w Polsce rysuje się w jasnych barwach, szczególnie w kontekście rosnącej świadomości korzyści, jakie ta technologia przynosi całemu procesowi inwestycyjnemu.
Dziękuję za rozmowę.
Marek Rytlewski jest absolwentem Wydziału Budownictwa Lądowego Politechniki Gdańskiej (1990). Ukończył podyplomowe studia menedżerskie w Gdańskiej Fundacji Kształcenia Menedżerów (2014) oraz podyplomowe studia w zakresie organizacji i zarządzania na Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie (2014).
Profesjonalną karierę rozpoczął i rozwijał w Transprojekcie Gdańskim Sp. z o.o., gdzie przeszedł ścieżkę zawodową od asystenta do Prezesa Zarządu. Pod jego kierownictwem firma, zatrudniająca ponad 200 osób, rozwinęła swoje usługi o nowe sektory, w tym kolejowy, lotniczy, wojskowy, hydrotechniczny, architektoniczny oraz ochronę środowiska.
Pełni funkcję Przewodniczącego Rady Związku Ogólnopolskiego Projektantów i Inżynierów (ZOPI), jest aktywnym członkiem Polskiego Kongresu Drogowego, Rady Ekspertów przy Ministrze Infrastruktury i Budownictwa, Konwentu Gospodarczego Politechniki Gdańskiej oraz zarządu Gdańskiego Klubu Biznesu.
Piotr Stacewicz jest absolwentem Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej (2007) oraz Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego na Wydziale Budownictwa (2013). Z Transprojektem Gdańskim sp. z o.o. związany od 2012 roku będąc kolejno asystentem, projektantem, CAD Managerem, a obecnie BIM Managerem.